25 November 2007


Simon ο σαδιστής

Από το βιβλίο: Being Vegan in a Non-Vegan World

http://veganfreak.net/index.php?s=toc

Στο βιβλίο του ‘Εισαγωγή στα Δικαιώματα των Ζώων: Το παιδί σας ή το σκυλί’, ο Gary Francione προτείνει μια εκπληκτική υποθετική κατάσταση που επεξηγεί τα προβλήματα του τρόπου με τον οποίο βλέπουμε τα ζώα στη κουλτούρα μας. Για να καταλάβετε την υπόθεση του Francione, φανταστείτε ότι υπάρχει κάποιο δίποδο κτήνος ονόματι simon ο σαδιστής που παίρνει μεγάλη ευχαρίστηση από το βασανισμό ενός σκύλου καίγοντας τον με καμινέτο. Τώρα, χωρίς περιπαικτική πρόθεση, ρωτήστε τον εαυτό σας: υπάρχει τίποτα το κακό σε αυτό; Εάν είστε σαν εμας, αυτομάτως θα πείτε " διάολε ναι". Ο οποιοσδήποτε που έχει την ελάχιστη συνείδηση μπορεί να δει ότι υπάρχει πολύ κακό με αυτό το σενάριο. Εξ όσων γνωρίζουμε, ο simon υποβάλλει ένα σκυλί σε φρικτά βασανιστήρια, και είναι σαφές ότι το σκυλί υποφέρει από αυτά τα βασανιστήρια. Τσιρίζει από τον πόνο, μαζεύεται, και τραβιέται μακριά. Άν επρόκειτο να ρωτήσουμε τον simon γιατί βασάνιζει το σκυλί, η μόνη απάντησή του θα ήταν ότι το απολαμβάνει, και ότι του δίνει μεγάλη ευχαρίστηση.


Αυτό φαίνεται απαράδεκτο στους περισσότερους λογικούς ανθρώπους. Εδώ υπάρχει ένας ανώμαλος που βασανίζει σκυλιά επειδή τη βρίσκει και το απολαμβάνει. Πέρα από αυτά, δεν μπορεί πραγματικά να μας δώσει οποιοδήποτε άλλο λόγο. Θα αποτολμήσουμε μια εικασία και θα πούμε ότι δεν ειναι απαραίτητο να είστε vegan για να το βρείτε αυτό βαθειά προβληματικό. Αλλά γιατί το βρίσκουμε αυτό τόσο πολύ προβληματικό; Εάν ρωτηθούν, οι περισσότεροι άνθρωποι θα πουν ότι το σκυλί αισθάνεται πόνο, και θα συμφωνούσαν ότι ο σκύλος δεν θα πρέπει να υποβάλεται σε αδικαιολόγητο πόνο. Το σκυλί ξέρει ότι βασανίζεται και έχει κάθε συμφέρον να αποφύγει τον βασανισμό. Φαίνεται αρκετά σαφές, σωστά; Τελικά, οι περισσότεροι από μας απλά θα έλεγαν ότι δεν υπάρχει καμία ανάγκη για αυτό.


Επιπλέον, οι περισσότεροι άνθρωποι θα επέκτειναν πιθανόν αυτόν τον τρόπο σκέψης προς άλλα ζώα επίσης. Οι περισσότεροι θα έλεγαν ότι δεν πρέπει να καίμε με καμινέτο αγελάδες ή γουρούνια ή κοτόπουλα ή οτιδήποτε άλλο, και όταν βλέπουμε αυτά τα είδη των περιπτώσεων κακοποίησης ζώων, συνήθως συγκλονιζόμαστε εντελώς από αυτά. Αισθανόμαστε ότι αυτό το είδος κραυγαλέων βασανιστηρίων και θανάτου είναι περιττό, επειδή καταλαβαίνουμε ότι σε κάποιο επίπεδο τα ζώα υποφέρουν. Οι περισσότεροι άνθρωποι —είτε vegan είτε όχι —θα καταλάβαιναν αυτά τα είδη προβλημάτων και θα ήταν αντίθετοι σε αυτά. (4)


Εάν οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να συμφωνήσουν ότι αυτά τα πράγματα ισχύουν ως βάση αρχών, τότε πώς μπορούν οι περισσότεροι άνθρωποι και τρώνε κρέας, γαλακτοκομικά, και αυγά στην πράξη; Εάν μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι τα ζώα δεν πρέπει να αντιμετωπίζουν αδικαιολόγητο βάσανο για την ευχαρίστησή μας, πώς μπορούμε να δικαιολογήσουμε τον φόνο των ζώων για το κρέας; Όπως πολλοί vegans καταδεικνύουν, είναι απολύτως εφικτό να ζούμε μια υγιή και δραστήρια ζωή χωρίς ζωικά προϊόντα οποιουδήποτε είδους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορούμε να ζήσουμε αρκετά καλά χωρίς ζωικά προϊόντα, η κατανάλωση τους από εμας δεν γίνεται παρά από προτίμηση και παράδοση. Και εάν αληθινά μας ενδιαφέρει να αποφεύγεται το μαρτύριο των ζώων, η προτίμησή μας για το κρέας δεν είναι περισσότερο βάσιμη από την προτίμηση του simon να καίει με καμινέτο τα ζώα. Τελεία.


Παρά το γεγονός αυτό, είμαστε κάπως σε μια θέση όπου βλέπουμε τη θανάτωση, το διαμελισμό, και την κατανάλωση ζώων ως εντάξει, και το κάψιμο με καμινέτο ως "κακό." Ενώ βλέπουμε το κάψιμο με καμινέτο ως ανωμαλία, βλέπουμε την επιθυμία μας για τα υποπροϊόντα της ζωικής εκμετάλλευσης ως "παράδοση" και ως τον "φυσικό τρόπο." Ναι, μπορεί να είναι "παράδοση" να τρώμε κρέας, αλλά είναι επίσης "παράδοση" σε μερικά μέρη της χώρας να αποκλείουν τις γυναίκες από ορισμένα επαγγέλματα, να αρνούνται στους ομοφυλόφιλους τα ίδια δικαιώματα όπως στους ετεροφυλικούς, και να γίνονται διακρίσεις εις βάρος των ανθρώπων λόγω χρώματος. Όσον αφορά το επιχείρημα του "φυσικού τρόπου", πώς και δεν ακούμε ποτέ κανέναν να μιλά για "το φυσικό τρόπο" όταν οι αρκούδες τρώνε νήπια (όπως πρόσφατα στη πολιτεία της Νέας Υόρκης), ή όταν οι κροκόδειλοι δαγκώνουν ανθρώπους; Επίσης, τι είναι τόσο "φυσικό" στο να πηγαίνει κανείς σε ένα κατάστημα και να αγοράζει μια αιματηρή κομματάρα σάρκας τυλιγμένη σε styrofoam και πλαστικό;


Σε αυτό το σημείο, μερικοί από εσάς μπορούν να αντιτεθούν σε όλη αυτή την υποθετική κατάσταση υποστηρίζοντας ότι ο simon στην πραγματικότητα βασανίζει τα ζώα, ενώ τα ζώα που χρησιμοποιούνται για την τροφή μας προφανώς δεν βασανίζονται. Αρκετά αληθινό, τα ζώα δεν βασανίζονται συνήθως με κάψιμο από καμινέτο στο δρόμο τους προς το πιάτο του μέσου κρεατοφάγου. Εντούτοις, βασανίζονται ποικιλοτρόπως αφού, τους κόβουν τα ράμφη, τα ευνουχίζουν, και τους κόβουν τα κέρατα —χωρίς την βοήθεια αναισθητικών— ως στερεότυπα μέρη της παραγωγής του κρέατος, των γαλακτοκομικών, και των αυγών. Αυτό δεν λέει τίποτα για τις απολύτως άθλιες συνθήκες που ζουν τα ζώα φάρμας, συχνά με περιορισμένο χώρο, φως, και φρέσκο αέρα. Για να δούμε μόνον το παράδειγμα των κοτόπουλων που κάνουν αυγά, τα κοτόπουλα αυτά στριμώχνονται συχνά σε ένα μικροσκοπικό κλουβί, και δεν τους επιτρέπεται να κινηθούν έξω από αυτό το κλουβί έως ότου πάνε για σφαγή. Στα κοτόπουλα επίσης τους κόβουν τα ράμφη τους έτσι ώστε να μην φαγωθούν από μόνα τους ή φάει το ένα άλλο από την ψυχολογική πίεση του περιορισμού τους. Επιπλέον, οι αρσενικοί νεοσσοί, που θεωρούνται άχρηστοι στη βιομηχανία αυγών, απορρίπτονται συνήθως σε σκουπιδοτενεκέδες, θανατώνονται με ασφυξία, συνθλίβονται, ή αλέθονται —ζωντανοί. Αφήνοντας κατά μέρος την μεταχείριση των ζωντανών ζώων, μην ξεχνάτε ότι τα ζώα θανατώνονται συχνά με κόψιμο των λαιμών τους, ενώ αλυσοδένονται από τον αστράγαλο και κρεμιούνται ανάποδα. Αν και μέρος των σύγχρονων μεθόδων σφαγής περιλαμβάνει την αναισθητοποίηση των ζώων, αυτή δεν είναι πάντα αποτελεσματική. Εν ολίγοις, οι σύγχρονες πρακτικές της κτηνοτροφίας υποβάλλουν τα ζώα σε συνθήκες που ουσιαστικά υποδουλώνουν τα ζώα στις ιδιοτροπίες μας. Μπορεί προφανώς να μην καίμε τα ζώα με καμινέτο κατά την παραγωγή των τροφίμων, αλλά οι άλλες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται δεν είναι πολύ καλύτερες. Και γιατί; Επειδή αρέσει στους ανθρώπους η γεύση των αυγών, των γαλακτοκομικών, και του κρέατος. Απλά δεν υπάρχει κανένας άλλος λόγος.


Ναι, γαλακτο-ωο-χορτοφάγοι, καλά ακούσατε. Περιλάβαμε τα αυγά και το γαλακτοκομικά εδώ. Μερικοί από εσάς που είστε στα όρια του να γίνετε Vegan μπορεί να φαντάζεστε (όπως κι εμείς κάποτε) ότι με την αποχή από το κρέας, απέχετε από τον θάνατο που περιλαμβάνεται στην ζωική γεωργία. Δυστυχώς, αυτό δεν θα μπορούσε να είναι πιο μακρυά από την αλήθεια. Τη στιγμή που οι γαλακτοκομικές αγελάδες σταματήσουν να είναι αρκετά παραγωγικές ή σταματήσουν να είναι ικανές να μείνουν έγκυες, μετατρέπονται σε φτηνό αλεσμένο βόειο κρέας και άλλα προϊόντα. Είναι επίσης σημαντικό να θυμόμαστε ότι η παραγωγή μοσχαρίσιου κρέατος στηρίζεται άμεσα στη γαλακτοκομική βιομηχανία. Όταν μια αγελάδα γεννήσει ένα αρσενικό, οι γαλακτοκομικοί αγρότες δεν έχουν τι να τα κάνουν, έτσι πωλούνται ως μοσχαράκια κρέατος. Όταν τα κοτόπουλα που κάνουν αυγά γεράσουν πάρα πολύ και δεν γεννούν αρκετά αυγά, μετατρέπονται σε κρέας επίσης. Δεν υπάρχει ένα μαγικό λιβάδι όπου πηγαίνει η Bessy μετά από μια "μακρά" ζωή ως μηχανή γάλακτος. Δεν υπάρχει κανένα ειδικό σπίτι για κότες για τα γηραιότερα πουλιά. Πολύ απλά θανατώνονται και τρώγονται. Αν και είναι συμπαθητικό και ανακουφιστικό να φανταζόμαστε διαφορετικά, με την κατανάλωση γαλακτοκομικών και αυγών, υποστηρίζετε άμεσα τη σφαγή των ζώων (ακόμα κι αν δεν τρώτε το ζώο οι ίδιοι). Αυτό ισχύει για τα ελευθέρας βοσκής και για τα βιολογικά επίσης, έτσι δεν μπορείτε να ξεφύγετε ούτε και μ’αυτόν τον τρόπο. Εάν πιστεύετε ότι δεν υπάρχει καμμία δικαιολογία για το μαρτύριο των ζώων, εάν δεν θα βλέπατε τη δικαιολογία στο να κάνετε ένα άλλο ον να υποφέρει απλά για την ευχαρίστησή σας, τότε εσείς πρέπει να εξετάσετε τον αντίκτυπο των γαλακτοκομικών και των αυγών, ακόμα κι αν πραγματικά σας αρέσουν τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.


Το λέμε αυτό όχι για να προσβάλουμε αυτούς που είναι στα όρια του να γίνουν vegan ή τους σχεδόν vegan αναγνώστες, αλλά για να τονίσουμε ότι κάποιος πρέπει αληθινά να ισορροπήσει την επιθυμία του για τα προϊόντα ζωικής εκμετάλλευσης με τη γνώση ότι τα ζώα κυριολεκτικά βασανίζονται και σκοτώνονται για αυτές τις επιθυμίες. Η υποθετική κατάσταση του Gary Francione μας ζητά άμεσα να εξετάσουμε τις διαφορές. Όπως ακριβώς μπορούμε να ζήσουμε χωρίς βασανισμό των ζώων, μπορούμε να ζήσουμε χωρίς το κρέας, τα γαλακτοκομικά, και τα αυγά. Και στις δύο περιπτώσεις, δεν υπάρχει τίποτα πιο πιεστικό από την επιθυμία μας. Είναι η επιθυμία μας για τα ζωικά προϊόντα αρκετή για να δικαιολογήσει το γεγονός ότι στο χρόνο που σας πήρε να διαβάσετε αυτήν την πρόταση 500 ζώα σκοτώθηκαν για τροφή; Είναι αρκετή για να δικαιολογήσει τη σφαγή περισσότερων από 10 δισεκατομμυρίων ζώων ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες μόνο;


Σπισισμός (Speciesism)

Πρέπει να πείτε αυτό: υπάρχει κάτι συναρπαστικό σχετικά με έναν πολιτισμό που μπορεί να έχει τόσο βαθιές ηθικές αντιφάσεις. Αφ' ενός, βλέπουμε τον simon σαν να είναι άρρωστος και ανώμαλος, και αφ' ετέρου, εμείς καταναλώνουμε χαιρέκακα τα ζώα, με ελάχιστη σκέψη των άθλιων συνθηκών που υπομένουν. Σε ένα επίπεδο, μπορούμε να το κάνουμε αυτό επειδή είμαστε σε μια άνετη απόσταση από την παραγωγή των τροφίμων μας, και έτσι πραγματικά δεν ειναι απαραίτητο να σκεφτούμε τα βασανιστήρια που περιλαμβάνονται για να φτάσουν τα ζωικά προϊόντα στα πιάτα μας. Το σύστημα που παράγει τα ζωικά προϊόντα είναι δομημένο έτσι ώστε δεν έχουμε την ευκαιρία να δούμε τα απέραντα ποσά βασάνου που περιλαμβάνει. Εάν αυτό το βάσανο ήταν μονίμως σε επίδειξη, υποψιαζόμαστε ότι πολλοί, πολλοί περισσότεροι άνθρωποι θα γίνονταν vegans —και αυτός είναι πιθανόν ο λόγος που μερικές πολιτείες αυξάνουν τις ποινές για την παράνομη λήψη βίντεο σε κτηνοτροφικές μονάδες. Εντούτοις, δεν ενθαρρυνόμαστε να σκεφτούμε από πού προέρχονται τα τρόφιμά μας, και για πολλούς από εμάς, αυτό είναι απλά: μια χαρά, ευχαριστώ.


4. Σαν ενδιαφέρουσα σημείωση, στον πραγματικό κόσμο ο simon θα κατηγορούνταν για κακοποίηση ζώου, εκτός αν εργαζόταν σε σφαγείο, οπότε σ'αυτή την περίπτωση "απλά κάνει την δουλειά του."