VEGANISM

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο VEGANISM

Ο veganism, όπως τον όρισαν οι εμπνευστές του, είναι η αρχή της μη εκμετάλλευσης των ζώων [1] ή σε ένα συνολικότερο επίπεδο (μέσα από την σαφώς δηλωμένη αλληλεγγύη σε κάθε αγώνα που προσπαθεί να επιτύχει την απελευθέρωση και του ανθρώπου) [2] γίνεται η γενική αρχή της εναντίωσης στην καταπίεση.[3]

Από την αρχή της μη εκμετάλλευσης των ζώων απορρέουν όλες εκείνες οι πρακτικές που χρειάζονται για την υλοποίησή της. Στην πράξη αυτό σημαίνει την μη κατανάλωση ή την  μη χρήση προϊόντων και συστατικών που προέρχονται από τα ζώα είτε για την τροφή μας (κρέας, ψάρι, αυγό, γάλα και τα παράγωγά του, μέλι), την ένδυσή μας (δέρμα, γούνα), την καθαριότητα, την προσωπική υγιεινή, την ψυχαγωγία, ή οποιαδήποτε άλλη ανάγκη.

Οι θεμελιωτές του veganism θεωρούσαν ότι το κίνημα της απελευθέρωσης των ζώων (του οποίου έθεταν τις βάσεις) ήταν η ιστορική συνέχεια του κινήματος που απελευθέρωσε τους ανθρώπους από την δουλεία.

Όμως στην σημερινή συγκυρία του υπάρχοντος οικονομικού συστήματος (καπιταλισμός με την παγκοσμιοποιημένη μορφή της νέας τάξης) το οποίο στηρίζεται στην βασική αντίληψη της καταπίεσης και μπορεί να υπάρχει μόνο μέσα από την εφαρμογή της, το κίνημα του veganism (με βάση την γενική αρχή της εναντίωσης στην καταπίεση) κάνει προφανέστερη όσο ποτέ άλλοτε την πολιτική του διάσταση και την πολιτική του πρόταση.

Η βάση αυτής της πρότασης είναι ο τερματισμός της καταπίεσης και η αποκατάσταση των θεμελιωδών αξιών (σεβασμός της ζωής, ελευθερία, δικαιοσύνη, μη εξουσία, μη βία, αειφορία) για όλους, ανεξαρτήτως είδους.

Και επειδή εξ ορισμού αυτή η πρόταση και αυτές οι αρχές είναι αδύνατον να βρουν πρόσφορο έδαφος και να καρποφορήσουν μέσα στο σύστημα της καταπίεσης (καπιταλισμός της νέας τάξης), ο veganism απορρίπτει το τρέχον σύστημα και προτείνει την αναδιοργάνωση της ζωής πάνω σε αυτές τις αρχές.

Έτσι ο veganism αναδεικνύεται σε ένα αντισυστημικό πρόταγμα το οποίο πρεσβεύει την ριζική μεταμόρφωση του τρόπου οργάνωσης της ζωής στη βάση του δικαίου. Με άλλα λόγια, ο veganism ορίζεται ως:

Ένα σύστημα δικαιοσύνης προς τους άλλους ανθρώπους, προς τα μη ανθρώπινα ζώα, προς το οικοσύστημα.

Η μετάβαση σε ένα τέτοιο σύστημα δικαίου είναι μια διαδικασία ρήξης και αποσύνδεσης με το υπάρχον σύστημα της καταπίεσης και η ενθάρρυνση όλων εκείνων των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών εναλλακτικών που οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση. [4]

Ο veganism ως αντισυστημική θεωρία έχει την δυναμική να εξασφαλίσει μια τέτοια προοπτική λόγω της μοναδικής του ιδιαιτερότητας, σε σχέση με άλλες θεωρίες, να εφαρμόζονται αυτά που υποστηρίζει στην πράξη (από εκείνους που τον έχουν υιοθετήσει) και η εφαρμογή αυτή αντιστοιχεί σε μια μόνιμη αμφισβήτηση (ιδεολογική, πολιτική, οικονομική) του συστήματος και σε μια διαρκή πολιτική πράξη εναντίωσης στην καταπίεση.

......................

[1] Βλέπε: Ορισμός του veganism – ομιλία του Leslie Cross, συνιδρυτή της Vegan Society στο Vegetarian World Forum του 1951

«...και με την λέξη veganism νοείται η ιδεολογία ότι ο άνθρωπος θα πρέπει να ζει χωρίς να εκμεταλλεύεται τα ζώα.»

[2] Βλέπε: Το μανιφέστο της Vegan Society του 1944

«Η Vegan Society επιδιώκει να καταργήσει την εξάρτηση του ανθρώπου από τα ζώα, με την αναπόφευκτη βαναυσότητα της και την σφαγή, και αντ' αυτής να δημιουργήσει μια λογικότερη και πιο ανθρωπιστική κοινωνία. Ταυτόχρονα τιμώντας τις προσπάθειες όλων όσων προσπαθούν να επιτύχουν την απελευθέρωση και του ανθρώπου και των ζώων.»

[3] Η λέξη καταπίεση νοείται με την ευρεία έννοια ως αδικία και περιλαμβάνει την εκμετάλλευση, την βία, την στέρηση της ελευθερίας, την διάκριση με κάθε μορφής πρόσχημα, και γενικά την οποιαδήποτε καταπιεστική συμπεριφορά προς κάποιον τρίτο χωρίς αυτός να έχει δώσει την συγκατάθεση του για κάτι τέτοιο.

[4] Το παράδοξο σε αυτήν την πορεία είναι ότι σε ατομικό επίπεδο η κατάργηση της εκμετάλλευσης των ζώων μπορεί να επιτευχθεί  πιο εύκολα από την κατάργηση της εκμετάλλευσης των ανθρώπων μέσα στο τρέχον σύστημα της καταπίεσης, αφού έχουμε την δυνατότητα να μηδενίσουμε σχεδόν ολοκληρωτικά την κατανάλωση οποιουδήποτε ζωικού προϊόντος και συστατικού. Αντίθετα, εφόσον στο τρέχον σύστημα πάντα θα υπάρχουν κάποια βασικά αγαθά ή υπηρεσίες που χρειαζόμαστε, τα οποία όμως έχουν παραχθεί με εκμετάλλευση ανθρώπων, η αποφυγή της εκμετάλλευσης τους δεν είναι το ίδιο εφικτή και θα πρέπει να καταρρεύσει το σύστημα της καταπίεσης για να πάψουν να είναι εκμεταλλευόμενοι.