Η καταπίεση σημαίνει προνόμια γι αυτόν που την διαπράττει και αυτός είναι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο αυτή υπάρχει και διατηρείται στον κόσμο μας. Δεν είναι λοιπόν περίεργο που οι πιο παλιές μορφές καταπίεσης όπως η δουλεία όχι μόνο δεν εξαλείφονται, αλλά στις μέρες μας επανέρχονται δριμύτερες και με αυξητική τάση.
Η εμφάνιση και η εδραίωση της καταπίεσης οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην «εξημέρωση» των ζώων, αφού ο άνθρωπος που «εξημερώνει» τα ζώα και μετασχηματίζεται σε κάτοχο κοπαδιών μπορεί να αποσπάσει την τροφή του από αυτά μόνο μέσω της καταπίεσης. Έτσι η σκέψη του, η ψυχολογία του και η συνείδησή του καταλαμβάνονται από την σκληρότητα και την βαρβαρότητα την οποία χρειάζεται να έχει προκειμένου να σκοτώνει τα ζώα για να παίρνει τη σάρκα τους, να σκοτώνει τα μικρά τους για να παίρνει το γάλα τους, κλπ. Αντίθετα, ο άνθρωπος ως τροφοσυλλέκτης δεν χρειαζόταν να καταπιέσει για να εξασφαλίσει την τροφή του, γιατί στο τροπικό κλίμα όπου είχε εμφανιστεί η τροφή της φύσης ήταν άφθονη (μεγάλη ποικιλία φρούτων και καρπών) και απλά περπατούσε και μάζευε την τροφή του.
Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος «εξημερώνοντας» τα ζώα, «αγρίεψε» ο ίδιος, δηλαδή έγινε σκληρός, άπονος και απάνθρωπος. Αυτό που διέπραττε προς τα ζώα, απέτυχε να το δει ως μια καταπιεστική συμπεριφορά και το αντιλαμβανόταν πλέον ως προνόμιο. Η κατοχή κοπαδιών ζώων έγινε σύμβολο πλούτου και δύναμης και όσο πιο πολλά ζώα είχε κάποιος τόσο πιο προνομιούχος ήταν. Όπως αναφέρει ο Will Tuttle, Ph.D. στο βιβλίο του The World Peace Diet (Παγκόσμια ειρηνική διατροφή) κεφάλαιο 2, σ.18-19:
«Τα πρώτα χρήματα και οι πρώτες μορφές κεφαλαίου ήταν τα πρόβατα, οι κατσίκες, και τα βοοειδή, επειδή ήταν αναλώσιμη περιουσία με χειροπιαστή αξία. Στην πραγματικότητα, η λέξη capital (κεφάλαιο) προέρχεται από το Λατινικό capita για «το κεφάλι», όπως το κεφάλι των βοοειδών και των προβάτων. Οι πρώτοι καπιταλιστές ήταν οι κάτοχοι κοπαδιών που πολεμούσαν μεταξύ τους για τη γη και το κεφάλαιο και δημιούργησαν τα πρώτα βασίλεια, στα οποία υπήρχε η δουλεία, οι συχνοί πόλεμοι, και η εξουσία ήταν συγκεντρωμένη στα χέρια μιας πλούσιας ελίτ ιδιοκτήτων κοπαδιών.
Η λέξη pecuniary (χρηματικός) στα αγγλικά προέρχεται από τη λατινική λέξη pecus, που σημαίνει κοπάδι ζώων, και το αρχαίο ρωμαϊκό νόμισμα, το δηνάριο, ονομάστηκε έτσι επειδή άξιζε δέκα όνους. Η κτηνοτροφία στους αρχαίους πολιτισμούς που βασίστηκαν στα κοπάδια καθόριζε έτσι την αξία του χρυσού και του αργύρου – τα ζώα τροφής ήταν το θεμελιώδες πρότυπο του πλούτου και της εξουσίας. Το γεγονός αυτό μας δίνει μια εικόνα για την πολιτική δύναμη της κτηνοτροφικής και της γαλακτοκομικής βιομηχανίας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.»
Κατ’ αντιστοιχία με το πρώτο σύστημα εξουσίας που βασίστηκε στην εκμετάλλευση των ζώων, έτσι και το τωρινό σύστημα εξουσίας συντάσσεται με την καταπίεση των μη ανθρώπινων ζώων γιατί αποκομίζει προνόμια από αυτήν.
Ας δούμε όμως ποια είναι αυτά:
1 – Η ιδεολογική ενίσχυση της αντίληψης της καταπίεσης
Αυτός θα λέγαμε είναι και ο θεμελιώδης λόγος που υπάρχει και έχει διευρυνθεί σήμερα η εκμετάλλευση των ζώων και όχι η εξασφάλιση τροφής όπως όταν πρωτοξεκίνησε η «εξημέρωση» των ζώων.
Το σημερινό σύστημα δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι παράγει ζωικά για να θρέψει την ανθρωπότητα, αφού η εκμετάλλευση των ζώων είναι μια συνολικά αντι-αειφόρος πρακτική και με τους πόρους που σπαταλά θα μπορούσαμε να έχουμε έως και 20 φορές περισσότερη φυτική τροφή από όση έχουμε τώρα.
Επίσης δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι παράγει ζωικά για να ικανοποιήσει τα γούστα και τις προτιμήσεις των καταναλωτών, γιατί το ίδιο το σύστημα ουσιαστικά τις επέβαλε τις τελευταίες δεκαετίες.
Δεν μπορεί ακόμη να ισχυριστεί ότι το κάνει αυτό γιατί δεν έχουμε άλλη επιλογή. Ίσα ίσα, ο άνθρωπος είναι ένα φυτοφάγο ζώο και σήμερα έχουμε την τεχνογνωσία να ζήσουμε με έναν δίκαιο και βιώσιμο τρόπο χωρίς τη «θυσία» και τον θάνατο κανενός ζώου για οποιαδήποτε ανθρώπινη ανάγκη.
Ούτε τα οικονομικά είναι ο πρώτος λόγος γιατί οι ίδιες δυνατότητες για κέρδος θα υπήρχαν αν καλλιεργούσαν μόνο φυτά. Όμως αυτό δεν θα ήταν αρκετά αποτελεσματικό από ιδεολογική άποψη.
Σε ένα σύστημα στο οποίο είναι διάχυτη η καταπίεση και η αδικία, το ίδιο αυτό σύστημα χρειάζεται να διαφημίζει και να ενισχύει την «αρχή» λειτουργίας του και να την εντυπώνει καλά στην συνείδηση των καταπιεζόμενων ανθρώπων.
Χρειάζεται το «ζωντανό» παράδειγμα της εκμετάλλευσης να βρίσκεται παντού σε σημείο κορεσμού και η κοινωνία να παίρνει συνεχώς το μήνυμα ότι η εκμετάλλευση και η καταπίεση όχι μόνο δεν είναι εγκληματικές και καταδικαστέες, αλλά είναι θεμιτές και αναγκαίες. Από την άλλη, στα πλαίσια της κυριαρχικής αντίληψης του συστήματος, ο καταπιεζόμενος άνθρωπος χειραγωγείται στο να νοιώθει και αυτός «ανώτερος» και «κυρίαρχος» και να αναπτύσσει ένα διχαστικό σκεπτικό ενάντια σε αυτούς που είναι ακόμα πιο κάτω από αυτόν στην ιεραρχία της καταπίεσης.
Έτσι οδηγείται να εκτονώνει την εκμετάλλευση που δέχεται στην εκμετάλλευση των μη ανθρώπινων ζώων. Και αυτό που δεν μπόρεσε να κάνει η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία και τα άλλα συστήματα εξουσίας του παρελθόντος και αρκέστηκαν μόνο στον φτωχό «άρτο» που θα συνόδευε τα «θεάματα», το έχει καταφέρει το τρέχον σύστημα εξουσίας προσφέροντας «ζωικά προϊόντα και θεάματα», (γιατί έχει την δυνατότητα υπερπαραγωγής τους λόγω του πετρελαίου και της μονοπώλησης των φυσικών πόρων για μια τέτοια παραγωγή).
Γι αυτό και η καταπίεση των ζώων βρίσκεται στην διατροφή μας, στην ένδυση μας, στην διασκέδαση μας, στην επιστήμη μας και σε κάθε άλλη πλευρά της ζωής μας.
Υπάρχει για να δικαιολογεί γενικά την εκμετάλλευση και την αδικία στον κόσμο, για να εξοικειώνει γενικά την κοινωνία με κάθε καταπιεστική συμπεριφορά που επιβάλλει το σύστημα προκειμένου να συνεχίσει να υπάρχει. Και επίσης για να τροφοδοτεί την συνείδηση με σκληρότητα, ψυχρότητα, απονιά, απανθρωπιά, αδιαφορία και αποστασιοποίηση από τους άλλους ανθρώπους, τα ζώα και τη φύση, ώστε να μένουμε διχασμένοι και απαθείς μπροστά στο δράμα και στην αδικία ακόμα και όταν μας αγγίζει προσωπικά.
2 – Οικονομικά οφέλη
Η εκμετάλλευση των ζώων είναι μια πάρα πολύ επικερδής επιχείρηση, με τον τρόπο και τις προϋποθέσεις που έχει στηθεί και διενεργείται αλλά και το ευνοϊκό πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί.
Αναγνωρίζοντας τον ρόλο της ως ιδεολογικό στυλοβάτη, το τρέχον σύστημα εξουσίας της έχει εξασφαλίσει την κυρίαρχη, ηγετική θέση που της αξίζει σε αυτό, φροντίζοντας τα «προϊόντα» της να βρίσκουν «αγορές» και να κυριαρχούν, μέσα από μια συνεπή πολιτική στήριξης με κάθε δυνατό τρόπο και μέσον, όπως επιδοτήσεις, στημένες έρευνες, συγκάλυψη πρακτικών και σκανδάλων, νομική κάλυψη και ασυλία, κλπ.
Έτσι έχουμε τον απόλυτο παραλογισμό του να ευνοείται και να ενθαρρύνεται τα μέγιστα μια εντελώς παρασιτική, καταστροφική και μη βιώσιμη πρακτική, η οποία γίνεται εις βάρος άλλων αισθανόμενων όντων και συνεχώς παράγει τεράστιο κόστος το οποίο μετατοπίζει στην κοινωνία και στο οικοσύστημα.
3 - Έλεγχος της διατροφής
Η συντριπτική πλειοψηφία των κοινωνιών τρέφεται με το «μενού» που θέλει το σύστημα. Αυτό επιβάλλει την διατροφή που θα κυριαρχεί στην «αγορά» του, ενώ ουσιαστικά μπλοκάρει εκείνη που απειλεί τα συμφέροντά του. Σαν να λέμε δηλαδή εστιατόριο «το σύστημα», αφού αυτό έχει τον έλεγχο και τον λόγο για το τι και πως παράγεται.
Και τι περιλαμβάνει αυτό το μενού; Μα φυσικά όλες τις γνωστές και μη εξαιρετέες καπιταλιστικές συνταγές όπως: καταπίεση, εκμετάλλευση, αδικία, βία, πόνο, μαρτύριο, και τα γνωστά καρυκεύματα όπως χημικά, τοξικά κατάλοιπα, ανθυγιεινές ουσίες φτιαγμένες στα εργαστήρια, μεταλλαγμένα, ραδιενέργεια και όλα τα άλλα καλούδια της βιομηχανίας «διατροφής».
Το αποτέλεσμα είναι η πλήρης δυσαρμονία μεταξύ της φυτοφάγου φυσιολογίας του ανθρώπου και της διατροφής που καταναλώνει. Και αυτό είναι μια τεράστια επιτυχία για το τρέχον σύστημα της εξουσίας, να έχει δηλαδή μετατρέψει την τροφή σε όπλο ενάντια στην κοινωνία, να αποκομίζει μόνο οφέλη από αυτήν, ενώ η ίδια η κοινωνία, το οικοσύστημα και τα ζώα να υφίστανται μόνο αρνητικές συνέπειες.
Αποδείχθηκε τελικά πολύ εύκολο να πειστούν οι άνθρωποι να προδώσουν την φυσιολογία τους και η διατροφή με ζωικά έγινε ο Δούρειος ίππος της συνείδησής τους, μετατρέποντάς τους σε επιβραβευτές του συστήματος που εκμεταλλεύεται και τους ίδιους, όπως ακριβώς και τα ζώα και τους θεωρεί εξίσου αναλώσιμους.
Έτσι τελικά το τρέχον σύστημα επιβάλλοντας την διατροφή του, επιβάλλει επίσης τον συγκαλυμμένο έλεγχο της σκέψης και της συνείδησης, πέρα από τον προφανέστερο έλεγχο της υγείας.
4 - Οφέλη στο ευρύτερο σύστημα εκτός του κλάδου διατροφής
Ο κλάδος της εκμετάλλευσης των ζώων συνδέεται στενά με την φαρμακευτική και πετρελαϊκή βιομηχανία, την βιοτεχνολογία, το τραπεζικό σύστημα, το σύστημα υγείας και παιδείας, το σύστημα των κυρίαρχων ΜΜΕ, και γενικά με όλους τους κύριους βιομηχανικούς κλάδους σε μια αγαστή και αμοιβαία επωφελή συνεργασία. Μια συνεργασία που ενδυναμώνει τα συμβαλλόμενα μέρη αλλά αποδυναμώνει όλο και πιο πολύ την κοινωνία, τα ζώα και το οικοσύστημα, αφού η παραγωγή ζωικών προϊόντων δημιουργεί την μέγιστη ανωμαλία στον πλανήτη, στο ιδεολογικό, ηθικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, το τρέχον σύστημα προσπαθεί πάντα να αξιοποιήσει τα προβλήματα που δημιουργεί, λειτουργώντας με εμμονή στο ίδιο πλαίσιο της καταπίεσης και της αδικίας που προκάλεσαν το πρόβλημα. Για παράδειγμα, τα προβλήματα της μόλυνσης, της έλλειψης νερού και πόρων, της πείνας και της ασθένειας, μετατρέπονται όχι σε ευκαιρίες για καταδίκη του συστήματος αλλά σε ευκαιρίες για περαιτέρω προνόμια και αγορές όπως αυτή των μεταλλαγμένων φυτών και ζώων, των περισσότερων φαρμάκων και εμβολίων, κλπ.
Γιατί συμμετέχει το ευρύ κοινό στην καταπίεση των μη ανθρώπινων ζώων;
Αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα, δεδομένου ότι αντικειμενικά δεν υπάρχουν προνόμια ή οφέλη για το ευρύ κοινό από την συμμετοχή του στην εκμετάλλευση των ζώων. Εκτός βέβαια αν τελεί κάτω από την ιδεολογική κατήχηση του συστήματος, οπότε έχει πειστεί ότι δήθεν αποκομίζει και αυτό προνόμια όπως την απόλαυση της γεύσης και την ευκολία.
Η απόλαυση είναι σημαντική αλλά δεν είναι το κύριο κριτήριο της τροφής, παρόλο που οι φυτικές τροφές ως γνωστόν δεν υστερούν καθόλου σε γεύση. Η θρέψη και η υγεία είναι κατά πολύ σημαντικότερες και εδώ πάλι οι φυτικές τροφές υπερτερούν. Αλλά το πρωταρχικό κριτήριο είναι η αρμονία με την φυτοφάγο φυσιολογία του σώματός μας και δεν υπάρχει πιο λυπηρό πράγμα να δηλώνεται από τους ανθρώπους ότι η διατροφή είναι θέμα γούστου, αποκαλύπτοντας ουσιαστικά πόσο αποξενωμένοι είναι από την φυσιολογία τους.
Πάνω απ’ όλα όμως η απόλαυση είναι προϊόν αρμονίας και της γενικότερης αίσθησης δικαιοσύνης και δεν μπορεί να προέλθει από διαδικασίες και προϊόντα που είναι εμποτισμένα στην αδικία και στην δυστυχία του άλλου. Γιατί τα ζωικά προϊόντα προέρχονται αποκλειστικά από την καταπίεση των μη ανθρώπινων ζώων αλλά και την καταπίεση των περισσότερων ανθρώπων που εμπλέκονται στην παραγωγή τους. Είναι μάταιο λοιπόν να αναμένουμε ότι ο σαδισμός και η καταπίεση που επιβάλλονται στα μη ανθρώπινα ζώα και στους εργαζόμενους μπορούν να μας αποφέρουν την οποιαδήποτε απόλαυση.
Όπως επίσης είναι μάταιο να θεωρούμε ότι διευκολυνόμαστε από την ύπαρξη των ζωικών προϊόντων, ότι γίνεται η ζωή μας καλύτερη. Στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Όσο εξαπλώνονται τα ζωικά, δεν σημαίνει ότι μεγαλώνει η ευκολία μας αλλά το πόσο εξαπλώνεται το δράμα και η καταπίεση στον κόσμο. Γιατί ουσιαστικά αυτό που εξαπλώνεται είναι η ευκολία με την οποία απαξιώνουμε την ζωή γενικά και η ευκολία με την οποία καταδικάζουμε τα άλλα πλάσματα στην καταπίεση η οποία σημαίνει δυστυχία και θάνατο.
Και όμως γι αυτά τα ασήμαντα «προνόμια» για μας στήθηκε μια κολοσσιαία επιχείρηση καταπίεσης των μη ανθρώπινων ζώων και το τίμημα αυτών των δήθεν προνομίων είναι τεράστιο σε προσωπικό, κοινωνικό, ηθικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.
Αξίζει όμως γι αυτά τα δήθεν προνόμια όλο αυτό το κακό;
Γιατί στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με τα «προνόμια» της καταστροφής, αφού έχουν ως αποκλειστικό σκοπό τους να κρατούν όρθιο το εκάστοτε σύστημα εξουσίας που στηρίζεται στην καταπίεση και στην αδικία.
Κι ενώ ο κύκλος αυτός έχει επαναληφθεί αρκετές φορές από την εποχή της «εξημέρωσης», στην σημερινή συγκυρία είναι τέτοιος ο κορεσμός της συνείδησης με ανοχή στην καταπίεση και τέτοια η κλίμακα που συνεχίζεται αυτή η «παράδοση», ώστε τα «προνόμια» από την καταστροφή της ζωής των μη ανθρώπινων ζώων να απειλούν το μέλλον της ίδιας της επιβίωσης και του οικοσυστήματος.
