Η βίγκαν εκπαίδευση γίνεται εύκολη
— Μέρος Ι
Από τον δικτυακό χώρο
abolitionistapproach.com - Δικαιώματα των Ζώων:
Προσέγγιση από τη σκοπιά της Κατάργησης της Εκμετάλλευσης τους
του διακεκριμένου Πανεπιστημιακού Καθηγητή Δικαίου
Gary L. Francione
http://www.abolitionistapproach.com/?p=139
Ένα από τα πράγματα που ακούω συχνά είναι ότι το να εκπαιδεύσουμε τους ανθρώπους, ιδιαίτερα τους άγνωστους, σχετικά με τον βιγκανισμό (veganism), είναι δύσκολο.
Αντίθετα, οι καθημερινές αλληλεπιδράσεις μας με τους ανθρώπους μας παρέχουν πολλές ευκαιρίες να συζητήσουμε για τον βιγκανισμό. Αυτό το δοκίμιο θα εξετάσει μερικά παραδείγματα. Θα παραθέσω περισσότερα παραδείγματα σε μελλοντικά δοκίμια.
Παραδείγματος χάριν, τον Ιανουάριο αυτού του έτους, έπρεπε να πάω τον Robert, ένα από τα σκυλιά μου, για να δει έναν ειδικό στην Κτηνιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας. Εκεί βρισκόταν μια γυναίκα —θα αναφέρομαι σε αυτήν ως "Jane" για τον σκοπό αυτού του δοκίμιου αλλά αυτό δεν ήταν το πραγματικό της ονόμα — που καθόταν μαζί μου στην αίθουσα αναμονής. Η Jane είχε μαζί της ένα λαγόσκυλο. Και, όπως πάντα συμβαίνει όταν δύο άνθρωποι είναι σε έναν τέτοιο χώρο μαζί με τους μη ανθρώπινους συντρόφους τους, φτάσαμε να μιλάμε για το ποια προβλήματα υγείας μας είχαν φέρει εκεί. Και αυτό μας οδήγησε στο πώς η Jane είχε υιοθετήσει το σκυλί της από μια ομάδα διάσωσης και στο πώς το δικό μου σκυλί είχε βρεθεί κάτω από ένα εγκαταλειμμένο αυτοκίνητο.
Μετά από ένα ή δύο λεπτά συζήτησης για το πόσο φρικτή είναι η βιομηχανία αγώνων για λαγόσκυλα, είπα στη Jane ότι δίδασκα στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας πριν από πολλά χρόνια, και ότι το συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο ήταν πασίγνωστο για τα φρικτά πειράματα, τα τεστ, και τις "εκπαιδευτικές" διαδικασίες που έκανε στα σκυλιά και άλλα μη ανθρώπινα ζώα. Μου είπε ότι είχε ακούσει για τα ζωικά πειράματα εκεί και ανέφερα πόσο περίεργο ήταν που ένα μέρος του κτηρίου ήταν αφιερωμένο στην εφαρμογή κτηνιατρικής ιατρικής για να βοηθάει τα ζώα που αγαπούσαν οι άνθρωποι και ένα άλλο μέρος του κτηρίου ήταν αφιερωμένο στο βασανισμό μη ανθρώπινων ζώων που δεν ήταν μέλη της οικογένειας κανενός. Η Jane τόνισε ότι δεν είχε πραγματικά κανένα νόημα να μεταχειριζόμαστε μερικούς σκύλους ή γάτες ως μέλη των οικογενειών μας και να μεταχειριζόμαστε κάποια άλλα σκυλιά και γάτες ως "ερευνητικά εργαλεία."
"Πόσο αληθινό," είπα. "Αλλά από πολλές απόψεις, όλοι είμαστε ακριβώς όπως αυτοί οι κτηνίατροι του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας. Μεταχειριζόμαστε μερικά ζώα ως μέλη των οικογενειών μας και βλάπτουμε άλλα."
Φαινόταν μπερδεμένη. "Τι εννοείς; Δεν θα έβλαπτα ποτέ ένα σκυλί ή μια γάτα." Προχώρησα τη συνομιλία πέρα από τα σκυλιά και τις γάτες και άρχισα να μιλάω για τις αγελάδες, τα γουρούνια, και τα κοτόπουλα, και πώς πραγματικά δεν είναι καθόλου διαφορετικά από τα σκυλιά και τις γάτες. Υπάρχει κάτι πολύ περίεργο για το γεγονός ότι θεωρούμε μερικά μη ανθρώπινα ζώα ως μέλη των οικογενειών μας, ως όντα που αγαπάμε και των οποίων αναγνωρίζουμε την ατομικότητα(personhood), ενώ, συγχρόνως, χώνουμε τα πηρούνια μας σε άλλα ζώα που δεν είναι καθόλου διαφορετικά —ηθικά ή εμπειρικά —από εκείνα που αγαπάμε.
Η Jane έμεινε σιωπηλή για μια στιγμή και μετά ρώτησε, "είσαι χορτοφάγος;"
"Είμαι vegan," απάντησα.
"Εννοείς ότι δεν πίνεις ούτε γάλα;" ρώτησε.
"Σωστά. Δεν τρώω αυγά, ή οποιαδήποτε γαλακτοκομικά προϊόντα."
"Μπορώ να καταλάβω την μη κατανάλωση κρέατος. Αλλά που είναι το κακό με τα γαλακτοκομικά και τα αυγά;"
"Παντού. Τα ζώα που χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία γάλακτος ή αυγών κρατούνται ζωντανά περισσότερο από τα αντίστοιχα του "κρέατος", τα μεταχειρίζονται χειρότερα, και καταλήγουν στο ίδιο φρικτό σφαγείο."
Η Jane φαινόταν ταραγμένη.
"Αλλά δεν είναι πραγματικά δύσκολο να είσαι vegan;" ρώτησε.
"Απολύτως όχι," απάντησα. "Είναι απίστευτα εύκολο και είναι καλύτερο για σένα και για τον πλανήτη, επιπλέον του ότι είναι το σωστό πράγμα να κάνουμε εάν θεωρούμε τους μη ανθρώπους ως μέλη της ηθικής κοινότητας."Αφιέρωσα λίγα λεπτά μιλώντας για τα οφέλη υγείας της βίγκαν διατροφής και την οικολογική καταστροφή της κτηνοτροφίας.
Η συνομιλία μας σταμάτησε για περίπου 30 δευτερόλεπτα και έπειτα η Jane ρώτησε, "θα μπορούσες να μου δώσεις κάποιες πληροφορίες για το πώς να γίνω vegan;"
"Βέβαια. Δώσε μου τη διεύθυνση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σου." Το έκανε.
Μιλήσαμε για μερικά ακόμη λεπτά για το ευρύ φάσμα των βίγκαν τροφίμων που είναι τώρα διαθέσιμα, και μετά ο Robert και εγώ κληθήκαμε μέσα για να δούμε τον κτηνίατρο. Όταν βγήκαμε η Jane είχε φύγει. Εκείνο το απόγευμα, έστειλα στη Jane να διαβάσει διάφορα πράγματα για τον βιγκανισμό—και για τα ηθικά, τα περιβαλλοντικά, και τα ζητήματα υγείας που σχετίζονται με τον βιγκανισμό, και κάποιες πρακτικές πληροφορίες για τη διατροφή και την παρασκευή γρήγορων και εύκολων βίγκαν φαγητών. Εκείνο το βράδυ, πήρα μια σύντομη απάντηση, "Ευχαριστώ. Θα τα διαβάσω με ενδιαφέρον."
Δύο εβδομάδες πριν, πήρα ένα μέϊλ από τη Jane —το πρώτο που έλαβα από τότε που της έστειλα το υλικό. Εν μέρει έλεγε: "Είμαι περίπου 60% vegan ήδη και εργάζομαι προς το 100%. Αισθάνομαι ήδη καλύτερα και όσον αφορά το πνεύμα και το σώμα μου. Χρησιμοποιώ τη vegan τροφή που μου συστήσατε για την σκύλα μου και της αρέσει! Ευχαριστώ για τον χρόνο σας."
Τα κτηνιατρεία είναι πάντα ιδανικοί χώροι για να ξεκινήσουν συνομιλίες για τον βιγκανισμό. Οι άνθρωποι είναι εστιασμένοι στον μη ανθρώπινο σύντροφό τους και είναι συναισθηματικά πολύ ανοικτοί να σκεφτούν πιο θεωρητικά για τα μη ανθρώπινα ζώα ως γενικό θέμα. Δεν μπορώ να θυμηθώ ούτε μια φορά που να ήμουν στο κτηνιατρείο (και είχαμε μέχρι επτά διασωθέντα σκυλιά συγχρόνως, έτσι είχαμε αρκετή εμπειρία από κτηνιατρείο) όπου δεν ξεκίνησα μια συνομιλία με κάποιον που μετατοπίστηκε στον βιγκανισμό.
Ένας άλλος ιδανικός χώρος για να μιλήσουμε για τον βιγκανισμό είναι σε ένα αεροπλάνο.
Όταν παραγγέλνετε οποιοδήποτε είδος ειδικού γεύματος σε μια πτήση, αυτά τα γεύματα σερβίρονται συνήθως πρώτα. Η αεροσυνοδός έρχεται και ρωτά εάν παραγγείλατε ένα "ειδικό γεύμα." Απαντώ πάντα, "ναι, παρήγγειλα ένα vegan γεύμα χωρίς ζωικά προϊόντα." Τις περισσότερες φορές, το άτομο που κάθεται δίπλα μου, ή τα δύο άτομα που κάθονται από κάθε πλευρά (εάν είμαι σε μεσαίο κάθισμα) με ρωτάνε εάν έχω αλλεργίες ή γιατί έχω ζητήσει ένα τέτοιο γεύμα. Αυτό, φυσικά, ανοίγει την πόρτα σε μια συζήτηση γιατί είμαι vegan. Ανάλογα με την καθυστέρηση μεταξύ του να πάρω το γεύμα μου και τη διανομή των γευμάτων των υπολοίπων, το 20% των ανθρώπων με τους οποίους έχω συζητήσει ρωτούν την αεροσυνοδό εάν υπάρχει άλλο ένα vegan γεύμα όταν αυτή έρχεται με το καροτσάκι. (Πραγματικά, δεν αρχίζω ποτέ το γεύμα μου έως ότου έρθει το καροτσάκι σε περίπτωση που αυτό συμβαίνει και δεν υπάρχει κανένα πρόσθετο vegan γεύμα καθώς με χαρά μου θα δώσω το δικό μου στον διπλανό μου και το έχω κάνει σε αρκετές περιπτώσεις.)
Μερικές από τις καλύτερες συζητήσεις που έχω κάνει για τα Δικαιώματα των Ζώων και τον Βιγκανισμό έχουν γίνει στα αεροπλάνα, ιδιαίτερα σε υπερατλαντικές πτήσεις. Είστε κολλημένοι δίπλα σε κάποιο για περίπου 7 ώρες και οι άνθρωποι είναι συχνά πολύ ευτυχείς να ξοδέψουν τουλάχιστον κάποιο από αυτόν τον χρόνο μιλώντας με το άτομο που κάθεται δίπλα τους.
Μια από τις αγαπημένες μου ιστορίες συνέβη αρκετά χρόνια πριν. Ήμουν καθοδόν για το Παρίσι και καθόμουν δίπλα σε μια γυναίκα που είχε ένα γούνινο παλτό. Δεν φορούσε το παλτό, αλλά το είχε στο κάθισμά της. Διάβαζα ένα αντίγραφο του βιβλίου μου Introduction to Animal Rights(Εισαγωγή στα Δικαιώματα των Ζώων), που, τότε, σκεφτόμουν να κάνω μια δεύτερη έκδοση και εξέταζα τις αλλαγές που θα έκανα. Η πτήση έφυγε με καθυστέρηση από το αεροδρόμιο του Newark, έτσι πιάσαμε μια μικρή συζήτηση για τη σύνδεση των πτήσεων που είχαμε στο Παρίσι. Είδε το βιβλίο μου και με ρώτησε, "είναι καλό βιβλίο;" Χαμογέλασα και είπα ότι είναι ένα "εξαίρετο" βιβλίο! Με ρώτησε εάν ήμουν από τους "τύπους που ασχολούνται με τα Δικαιώματα των Ζώων." Απάντησα ότι ήμουν, και πέρασε τα επόμενα 30 λεπτά (κατά τη διάρκεια των οποίων ήμαστε ακόμα στην πύλη) μιλώντας για τα 2 σκυλιά της και πόσο θα της έλειπαν ενώ θα ήταν για επαγγελματικό ταξίδι στη Γαλλία, κ.λπ.
Και έπειτα προέκυψε το ζήτημα του γούνινου παλτού της. Είπε, "το παλτό μου πρέπει να σας ενοχλεί. Λυπάμαι. " Άρχισε να μου εξηγεί ότι ήταν ένα παλτό αλεπούς "εκτροφείου" και ότι τα ζώα δεν πιάστηκαν σε παγίδες. Εξήγησα πώς τα "εκτρεφόμενα" ζώα βασανίζονται τόσο πολύ όσο και τα παγιδευόμενα, αλλά τόνισα ότι βρίσκω το γούνινο παλτό της —είτε "εκτροφείου" είτε από παγίδα —όχι περισσότερο ενοχλητικό από ένα παλτό φιαγμένο από δέρμα ή μαλλί. Φάνηκε να εκπλήσσεται από αυτό. "Δεν φοράτε μαλλί ή δέρμα;" "Όχι," απάντησα, "είμαι vegan."
Πέρασα τα επόμενα 15 λεπτά (ακόμα στην πύλη) εξηγώντας τι είναι βιγκανισμός και διαβεβαιώνοντας την ότι ο βιγκανισμός παρέχει μια ευρεία ποικιλία συναρπαστικών και υγιεινών επιλογών τροφίμων, και είναι η λογική επιλογή για όποιον νοιάζεται για τα μη ανθρώπινα ζώα. Κατόπιν της είπα ότι οι αλεπούδες που σκοτώθηκαν για να κάνουν το παλτό της δεν ήταν καθόλου διαφορετικές από τα σκυλιά για τα οποία ήταν πολύ λυπημένη που θα άφηνε πίσω στη Νέα Υόρκη για δύο εβδομάδες. Μετά αρχίσαμε να μιλάμε για την "ηθική σχιζοφρένια μας" που έχει επιπτώσεις και μολύνει τη σκέψη μας για τα μη ανθρώπινα ζώα.
Το αεροπλάνο απογειώθηκε, το σερβίρισμα των γευμάτων άρχισε, μου δόθηκε το vegan γεύμα μου και η διπλανή μου ρώτησε αμέσως την αεροσυνοδό εάν υπήρχε ένα πρόσθετο vegan γεύμα. Υπήρχε και αυτή το ζήτησε. Περάσαμε έπειτα αρκετές ώρες μιλώντας για τα Δικαιώματα των Ζώων και τον βιγκανισμό και της ομολόγησα ότι ήμουν ο συγγραφέας του βιβλίου για το οποίο είχε ρωτήσει.
Περίπου δύο μήνες μετά από εκείνη την πτήση, πήρα ένα μέϊλ από εκείνη την γυναίκα. Είχε δώσει το γούνινο παλτό της σε μια φιλοζωική ομάδα που θα το χρησιμοποιούσε σε διαμαρτυρίες ενάντια στη γούνα και είχε παραγγείλει το βιβλίο μου Introduction to Animal Rights από το Amazon.com και το είχε διαβάσει. Προσπαθούσε να γίνει βίγκαν, χρησιμοποιώντας μια τεχνική που της είχα προτείνει, σύμφωνα με την οποία θα έβγαζε όλα τα ζωικά προϊόντα από ένα γεύμα, μετά από 2 γεύματα, μετά 3, και μετά από όλα. Άλλοι 2 ή 3 μήνες πέρασαν και μου έγραψε ότι ήταν απολύτως vegan.
Η Vegan εκπαίδευση είναι μια πρόκληση. Ζούμε σε μια κουλτούρα στην οποία οι περισσότεροι άνθρωποι συμπεραίνουν χωρίς σκέψη ότι η κατανάλωση ζωικών προϊόντων είναι "κανονική" ή "φυσική." Η Vegan εκπαίδευση είναι μια εντατική χρονικά διαδικασία και συχνά σημαίνει τη δουλειά άτομο με άτομο και το ξόδεμα πολύ χρόνου.
Αλλά η καθημερινή ζωή μας δίνει όλα τα είδη των ευκαιριών για να εκπαιδεύσουμε άλλους και οι πιο αποτελεσματικές ευκαιρίες είναι οι ήρεμες, φιλικές συζητήσεις μεταξύ δύο σκεπτόμενων ανθρώπινων όντων.
Και κάθε ένας που γίνεται vegan είναι μια ζωτικής σημασίας συμβολή στη μη βίαια επανάσταση που τελικά θα μετατοπίσει το παράδειγμα μακρυά από τα ζώα ως ιδιοκτησία και προς τα ζώα ως πρόσωπα.
Gary L. Francione
© 2008 Gary L. Francione
