Η επιλεκτική φιλοζωία δεν βοηθάει το ζήτημα των ζώων

Κατά καιρούς έρχονται στην επικαιρότητα διάφορες περιπτώσεις κακοποίησης ζώων, οι οποίες αφορούν συνήθως σκύλους ή γάτες.

Πριν λίγες ημέρες είχαμε πάλι ένα ανάλογο περιστατικό ιδιαίτερης βιαιότητας προς ένα σκύλο. Συγκεκριμένα, βοσκός στην Κρήτη έβγαλε τα μάτια του σκύλου του κυριολεκτικά με τα δάχτυλά του επειδή αυτός είχε προηγουμένως φάει μία κότα.

Φυσικά, υπήρξαν αντιδράσεις και διαμαρτυρίες οι οποίες ως συνήθως χαρακτηρίζονται από μια επιλεκτική φιλοζωία. Δηλαδή, αποκλειστική ενασχόληση με το ζώο ή τα ζώα του εκάστοτε περιστατικού και από την άλλη αποσιώπηση των αιτίων μιας τέτοιας βίας και αποφυγή σύνδεσης με την συνολική κατάσταση των ζώων(εκμετάλλευση και εμπορευματοποίηση τους).

Και μιας και αυτή η τακτική επαναλαμβάνεται χρόνια και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό δημιουργεί τα εξής ερωτήματα: σε τι ωφελεί τα ζώα να υπάρχει μια τέτοια μεροληπτική φιλοζωία η οποία ως δια μαγείας παραγράφει το έγκλημα προς τα άλλα ζώα (αφού το αποσιωπά και δεν ασχολείται ποτέ με αυτό); Γιατί έχουμε μετατόπιση της ευθύνης σε ένα μόνο άτομο κάθε φορά, σε έναν δράστη, όταν πολλοί από αυτούς που εναντιώνονται στην βαναυσότητα προς κάποιο ζώο, την προκαλούν οι ίδιοι μέσω της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων; Και τέλος, γιατί το σκεπτικό είναι μερικό και όχι συνολικό και δεν καταδικάζεται η εκμετάλλευση των ζώων αλλά μόνο η βαναυσότητα;

Προφανώς γιατί όλα τα παραπάνω είναι σύνδρομα της σχεδόν γενικευμένης ανθρωποκεντρικής αντίληψης ότι τα μη ανθρώπινα ζώα δεν αξίζει να υπάρχουν αυτόνομα για τον εαυτό τους αλλά μόνο σε σχέση με μας, με τις δικές μας σκοπιμότητες και με τα οφέλη που μπορεί να μας αποφέρει η εκμετάλλευσή τους.

Όμως η διαμαρτυρία ή οποία δεν συμπεριλαμβάνει την αμφισβήτηση της εκμετάλλευσης και της χρήσης των ζώων σε διάφορους τομείς της ζωής μας (διατροφή, ένδυση, ψυχαγωγία, κλπ), αναπαράγει εξ ορισμού την βαναυσότητα, άλλοτε πιο συγκαλυμμένη και άλλοτε απροκάλυπτη. Όπως επίσης αναπαράγει και την γενική απαξίωση των ζώων και την θέση του υποδεέστερου όντος που κατέχουν στην συνείδηση των ανθρώπων.

Με το να μην αναφερόμαστε και να μην θίγουμε συνολικά το ζήτημα των ζώων, δημιουργούμε διάκριση και διαίρεση στο συγκεκριμένο ζήτημα αλλά και στο κίνημα υπεράσπισης των ζώων αφού μια τέτοια μερική θεώρηση του ζητήματος εξακολουθεί να εδραιώνει στην κοινωνία τις υπάρχουσες εκμεταλλευτικές και άδικες αντιλήψεις για τα ζώα και να στέλνει τα λάθος μηνύματα, όπως:

- ότι υπάρχουν ζώα Α κατηγορίας που θα τυγχάνουν κάποιας προστασίας και ζώα Β ή Γ κατηγορίας που δεν υπολογίζονται καθόλου και μπορούν να υφίστανται κάθε είδους συμπεριφορά. Αυτό ισοδυναμεί με το να ισχυριζόμαστε π.χ. ότι άνθρωποι είναι μόνο οι λευκοί.

- ότι ο διακατεχόμενος από μια νοοτροπία κυρίαρχου άνθρωπος, παρεμβαίνει και ορίζει κάθε πτυχή της ζωής των ζώων, ακόμη και την προστασία ή την βοήθεια προς αυτά, αφού τα θεωρεί ανίκανα να αναλάβουν μόνα τους την ζωή τους και να φροντίσουν τον εαυτό τους. Εδώ αρνούμαστε να δούμε ότι το πρόβλημα είναι ακριβώς η ολοκληρωτική και απρόσκλητη παρέμβαση του ανθρώπου στην ζωή των ζώων και ότι η κατάσταση που έχουν βρεθεί και η ανάγκη για βοήθεια προκαλείται από τις δυσμενείς συνθήκες που τους δημιουργεί ο άνθρωπος.

Επομένως εάν πραγματικά θέλουμε να υπερασπίσουμε τα ζώα δεν μπορούμε να είμαστε φίλοι μόνο των σκύλων ή των γάτων, και να αγνοούμε όλα τα άλλα ζώα, εγκαταλείποντας τα σε μια ανελέητη εκμετάλλευση και μάλιστα τις πιο πολλές φορές συμμετέχοντας κιόλας σ’ αυτήν.

Δεν μπορούμε να κάνουμε κατάχρηση της φιλοζωίας και να εγκλωβίζουμε το κοινό αίσθημα και την κοινή γνώμη σε ένα τέτοιο μερικό και περιορισμένο πλαίσιο.

Εάν πραγματικά θέλουμε να υπερασπίσουμε τα ζώα πρέπει να βοηθήσουμε στο να ανέβει η επίγνωση και η συνειδητοποίηση του κόσμου: ότι δηλαδή όλα ανεξαιρέτως τα ζώα είναι το ίδιο και αντιμετωπίζονται το ίδιο, δηλαδή ως αισθανόμενα όντα, τα οποία μάλιστα δεν μας έχουν δώσει την άδεια να τα χρησιμοποιούμε.

Και αυτό πρέπει να είναι σαφές κάθε φορά και σε κάθε τέτοια περίπτωση και στα λόγια και στις δράσεις, ώστε να συνδέεται πάντα το μέρος με το όλον, και να κατανοεί η κοινωνία ότι με την τρέχουσα αντίληψη για τα ζώα δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά γι αυτά, πόσο μάλλον να λύσουμε το πρόβλημά τους.

Το θέμα τελικά είναι πάρα πολύ απλό και ξεκάθαρο: είτε είμαστε με όλα τα ζώα και καταδικάζουμε συνολικά την εκμετάλλευση και χρήση ζώων, οπότε σε αυτή την περίπτωση έχουμε ζώα ελεύθερα από την ανθρώπινη κυριαρχία, ή εμμένουμε σε μια επιλεκτική φιλοζωία και καταλήγουμε στο να δημιουργούμε διαίρεση, διάκριση, διχασμό και συνεπώς δικαιολόγηση αυτού που τώρα συμβαίνει.

Το παραπάνω δεν είναι παρά το απλό και ξεκάθαρο μήνυμα της vegan φιλοσοφίας και από μόνο του αρκεί για να οδηγήσει στην κατάλληλη ατομική και συλλογική δράση για τον τερματισμό της εκμετάλλευσης των ζώων και συνεπώς και της κάθε μορφής βαναυσότητας και κακοποίησής τους.

Στο ατομικό επίπεδο μας οδηγεί σε έναν vegan τρόπο ζωής, ο οποίος εμπνεόμενος από τον ενσυνείδητο σεβασμό όλων των ζώων, απορρίπτει την χρήση κάθε ζωικού προϊόντος ή συστατικού στην ζωή μας.

Στο συλλογικό επίπεδο σημαίνει την παρέμβαση στην συνείδηση της κοινωνίας, κάνοντας απόλυτα σαφή την εναντίωση στην εκμετάλλευση όλων των ζώων και στέλνοντας το μήνυμα ότι η πιο άμεση απάντηση απέναντι της είναι η μη συμμετοχή σε αυτήν μέσω της υιοθέτησης ενός vegan τρόπου ζωής.