Γιατί θα πρέπει να μας απασχολεί το ζήτημα των ζώων

Το ζήτημα των ζώων αναφέρεται στην συνολική (ιδεολογική και πρακτική) προσέγγιση του ανθρώπου προς τα μη ανθρώπινα ζώα. Στην τρέχουσα συγκυρία αυτή ουσιαστικά σημαδεύεται και ταυτίζεται με τα ζώα που χρησιμοποιούνται ως τροφή αφού τα «εκτρεφόμενα» ζώα αντιστοιχούν στο 98% των ζώων που σκοτώνει η ανθρωπότητα κάθε χρόνο (σύμφωνα με επίσημα στοιχεία ο αριθμός ξεπερνά τα 55 δις για τα ζώα της στεριάς και διπλάσια και πλέον δις για τα ζώα της θάλασσας). Όλα τα υπόλοιπα ζώα που σκοτώνονται από τον άνθρωπο κατ’ έτος, είτε είναι άγρια είτε εμπίπτουν στις άλλες, αυθαίρετα επιβεβλημένες «χρήσεις» (ένδυση, διασκέδαση, έρευνα, σπορ, κλπ), αποτελούν το υπόλοιπο 2% του αριθμού των θυμάτων. Με άλλα λόγια σε κάθε 100 ζώα τα οποία δολοφονεί η ανθρώπινη άγνοια και ματαιοδοξία, τα 98 είναι για «τροφή».

Η τροφή μας έχει γίνει η καταδίκη των ζώων αφού σε μια ανθρωπότητα περισσότερων από 7 δισεκατομμυρίων ανθρώπων, μόνο μια μικρή μειοψηφία (τα λίγα εκατομμύρια των vegan) έχει αναγνωρίσει την αδικία προς τα ζώα και τους δείχνει έμπρακτα ότι πραγματικά υπολογίζει τη ζωή τους και ενδιαφέρεται και νοιάζεται γι αυτά. 

Στη πλειοψηφία ακούγεται αστείο το να νοιαστεί για τα ζώα ή να αμφισβητήσει τη συνήθεια της να τρώει ζώα ή να καλύψει τις ανάγκες της με άλλους, ανέκαθεν υπαρκτούς εναλλακτικούς τρόπους. Το ζήτημα των ζώων δεν θεωρείται άξιο λόγου γιατί πάντα προσεγγίζεται μέσα σε ένα ανθρωποκεντρικό πλαίσιο και μέσα εκεί αναπόφευκτα συγκρίνεται με τα ζητήματα του «ανώτερου» ανθρώπου. Και επειδή τα ζώα έχουν ταξινομηθεί στην συλλογική συνείδηση ως «κατώτερα», συνεπώς και το ζήτημά τους ταξινομείται ως κατώτερο, αμελητέο, και ανάξιο λόγου.  Έτσι τα ζώα δεν υπάρχουν στο σκεπτικό της πλειοψηφίας, παρόλο που το πρόβλημα που αυτή τους δημιουργεί, υπάρχει και διογκώνεται. Επιπλέον η κρίση που βιώνουμε σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο ενδεχομένως εντείνει περισσότερο το υπάρχον ανθρωποκεντρικό σκεπτικό και ακόμη πιο εύκολα οδηγεί στο κλισέ: «Εν μέσω κρίσης θα ασχολούμαστε με τα ζώα;»

Όμως αυτό το ανθρωποκεντρικό σκεπτικό ενεργεί ως φίλτρο μπροστά από την εικόνα της πραγματικότητας και την παραποιεί. Μόλις  αυτό το παραμορφωτικό φίλτρο αφαιρεθεί, το ζήτημα των ζώων προβάλει στην πραγματική του διάσταση και διαγράφονται καθαρά οι λόγοι για να αρχίσει να μας απασχολεί. Τότε διαπιστώνεται ότι οι λόγοι αυτοί δεν είναι απλά σοβαροί, αλλά είναι οι πλέον καίριοι και θεμελιώδεις, αφού συνδέονται με το βασικό κακό από το οποίο διακλαδίζονται όλα τα άλλα δεινά. Οι λόγοι αυτοί συνοπτικά είναι οι εξής:

1 - Τα ζώα είναι η βάση του οικοδομήματος της καταπίεσης.

Το σύστημα της καταπίεσης (ΣτΚ) τα ταξινομεί αυθαίρετα στο τελευταίο επίπεδο της ιεραρχίας του, εκεί δηλαδή όπου μπορεί να καταλήξει όλη η καταπίεση αυτού του συστήματος. Η ροή της καταπίεσης η οποία κατευθύνεται από την κορυφή, περνάει διαδοχικά από όλες τις άλλες καταπιεζόμενες, ανθρώπινες ομάδες για να καταλήξει τελικά στα ζώα. Ακόμα και η πλέον καταπιεζόμενη ανθρώπινη ομάδα ενθαρρύνεται να τα καταπιέσει και να τους στερήσει κάθε φυσικό δικαίωμα, με το ψευδές πρόσχημα της κάλυψης των αναγκών της. Έτσι τα ζώα - τα οποία ενώ στο φυσικό τους περιβάλλον είναι δυνατά και σε θέση υπεροχής - έχουν βρεθεί σε μια δεινή θέση απόλυτης αδυναμίας μέσα σε μια καταπιεστική δομή και υπό τον ζυγό ενός αμείλικτου και απόλυτου δυνάστη και τυράννου. Στη θέση αυτή τα ζώα είναι απόλυτα ευάλωτα και βιώνουν την απόλυτη καταπίεση και η θέση αυτή είναι τεχνητή και αποτέλεσμα των καταπιεστικών πολιτικών προς τα ζώα, η οποία ξεκίνησε με την «εξημέρωση».

Με την «εξημέρωση» η ανθρωπότητα εξελίσσει την καταπίεση και τον ολοκληρωτισμό αντί να εξελίξει τον σεβασμό της ζωής και των ελευθεριών. Σύμφωνα με την Λιθουανή αρχαιολόγο Μαρία Γκιμπούτας (Marija Gimbutas), μεταξύ πέμπτης και τρίτης χιλιετίας προ της Κοινής Χρονολογίας (Κ.Χ.), οι μητριαρχικές, κοινωνίες ισονομίας και δικαιωμάτων που στηρίζονταν στην φυτοκομία (Horticulture) καταλύονται βίαια από εισβολείς (Kurgan invasions) από τις στέπες βορείως του Ευξείνου Πόντου. Η «εξημέρωση» του αλόγου γύρω στο 5.000 προ Κ.Χ. και η επινόηση του κάρου που σέρνεται από αυτά έδωσε μεγάλη κινητικότητα στους kurgan πληθυσμούς (ονομάσθηκαν έτσι από την ταφική πρακτική των τύμβων – kurgan σημαίνει τύμβος), αυτούς που είχαν μια πατριαρχική, πολεμοχαρή οργάνωση και έτσι εξαπλώθηκαν μεταφέροντας μαζί τους την πατριαρχία, την επιβολή δηλαδή της καταπίεσης, του πολέμου, και της δουλείας των γυναικών.

Η πατριαρχία στηρίζεται στις διάφορες μορφές καταπίεσης, όπως των ειδών (speciesism) με την «εξημέρωση» των ζώων, του φύλου (sexism) με την καταπίεση των γυναικών, κλπ, και δημιουργεί έτσι την δομή ενός συστήματος καταπίεσης. Μέσα σε αυτό τα ζώα είναι όχι μόνο η προσωποποίηση της καταπίεσης αλλά και η καθιέρωσή της ως μιας «φυσιολογικής» και «ομαλής» αντίληψης και πρακτικής.

Αυτό που γίνεται με τα ζώα είναι μια συνεχής εκπαίδευση στην καταπίεση και η εμπέδωση στην συνείδηση των ανθρώπων ότι κάτι τέτοιο είναι «θεμιτό, καλό και αποδεκτό» και άρα δεν πρέπει να αμφισβητείται. Έτσι τα ζώα υφίστανται τα όσα υφίστανται όχι επειδή είναι αναγκαίο ή απαραίτητο για να επιβιώσουμε και να καλύψουμε τις ανάγκες μας αλλά επειδή πιστεύουμε λανθασμένα και απαξιωτικά πράγματα γι αυτά και επειδή πλέον είμαστε οι δυνατοί που μπορούμε να επιβάλλουμε το «δικό» μας. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ της ανθρώπινης επιβίωσης και αυτού που γίνεται στα ζώα. Είναι δυο καταστάσεις εντελώς άσχετες και ασύνδετες, οι οποίες όμως συνδέθηκαν για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών.

2 – Τα ζώα είναι το απόλυτο πείραμα

Τα διάφορα επίσημα πειράματα της φρίκης που διεξάγονται στα ζώα δήθεν για «επιστημονικούς» ή «ιατρικούς» λόγους και τα οποία πάντα υποκριτικά συνδέονται με το «καλό» του ανθρώπου, δεν είναι παρά μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου και συνολικότερου, ανεπίσημου αλλά υπαρκτού πειράματος: τα ζώα είναι το απόλυτο πεδίο πειραμάτων.

Κάθε τι που έχει εξαπολύσει και επιβάλλει στα ζώα το ΣτΚ είναι το απόλυτο πείραμα στην χωρίς φραγμούς καταπίεση και το μέχρι που μπορούν να προεκταθούν τα όρια της. Επάνω στα ζώα δοκιμάζεται το μέχρι που μπορεί να φτάσει το έκτρωμα και η ανωμαλία της καταπίεσης, ενώ την ίδια στιγμή η κοινωνία θα είναι εφησυχασμένη και υπνωτισμένη στην αδικία και σαν ακροατήριο θα επικροτεί την παράσταση της τυραννίας και του βασανισμού.

Τα ζώα δεν ρωτώνται αν θα τροποποιηθούν γενετικά, αν θα τσιπαριστούν, αν θα γίνουν τροφή, ένδυση, σπορ και θέαμα, κινούμενος στόχος, κατοικίδια ή οτιδήποτε άλλο. Απλά γίνονται όλα αυτά και ότι θέλει ο ανάλογα εκπαιδευμένος από το τρέχον σύστημα άνθρωπος, όσο προκλητικό και ακραίο μπορεί να είναι αυτό που θέλει.

Τα ζώα σήμερα έχουν ευτελιστεί σε έκπτωτες καρικατούρες των υπέροχων άγριων και ελεύθερων πλασμάτων που υπήρξαν στην προ εξημέρωσης εποχή και είναι η προσωποποίηση του πλέον και χωρίς λόγο καταπιεζόμενου. Ζώα τώρα σημαίνει στέρηση ελευθερίας, καταπίεση και αδικία και επίσης παράνομα προϊόντα και χρήσεις που συνειρμικά συνδέουμε με αυτά, αντί για τα αισθανόμενα όντα που πραγματικά είναι. Έτσι αυτό που κάνουμε στα ζώα έχει προ πολλού ξεπεράσει τα όρια του απαράδεκτου εγκλήματος και είναι επιπλέον επίδειξη αλαζονείας, προσβολή της αξίας της ζωής αλλά και κάθε αξίας.

3 - Η νέα τάξη πραγμάτων προηγήθηκε στα ζώα

Η εξέλιξη της τεχνολογίας και η εμφάνιση του πετρελαίου απέβησαν μοιραία για τα ζώα χάρη βέβαια και στην συνδρομή του ΣτΚ που στήριξε ενεργά την απληστία κάποιων και την ενθάρρυνε στο να εξελιχθεί στο ολοκληρωτικό μόρφωμα των τελευταίων 6 δεκαετιών όπου η βιομηχανική εκμετάλλευση των ζώων δίνει τον παλμό στην συνολική καταπίεσή τους. Έτσι μόλις δόθηκε η δυνατότητα για εντατική εκμετάλλευση, γκρεμίστηκε πολύ γρήγορα το προηγούμενο καθεστώς καταπίεσης των ζώων και περάσαμε σε ένα απείρως πιο ολοκληρωτικό καθεστώς που μέσα του διαδραματίζεται όλο το φάσμα των καταπιεστικών πρακτικών και κάθε εγκληματική πράξη που χωρά ή δεν χωρά ο νους.

Τα ζώα έχασαν τα πάντα 6 δεκαετίες πριν για να γίνουν οι απόλυτοι δούλοι και των καταπιεζομένων ανθρώπων, όχι για να καλύψουν τις ανάγκες τους όπως παραπλανητικά τους χαϊδεύουν τα αυτιά (δηλαδή για τους θρέψουν, να τους ντύσουν, κλπ) αλλά για να τους βουλιάξουν και να τους κορέσουν στον βούρκο της καταπίεσης και του διχασμού με την υπόλοιπη αισθανόμενη ζωή του πλανήτη. Το νέο καθεστώς στα ζώα πέτυχε την γενική και ολοσχερή κατάρρευση της αξίας της ζωής. Στον πλανήτη που δημιούργησε και προστατεύει με κάθε τρόπο την ζωή ώστε αυτή να ακμάζει και να επεκτείνεται σε μια ολοένα αυξανόμενη βιοποικιλότητα, έχει εδραιωθεί ένα καθεστώς που πολεμάει την ζωή και την αφανίζει με αυτόματη, μηχανιστική ευκολία.

Και τώρα το καθεστώς της νέας τάξης με την «εμπειρία» που συγκέντρωσε από την εκμετάλλευση των ζώων, επελαύνει και στην ανθρωπότητα και η απόλυτη καταπίεση προορίζεται και για την ανθρώπινη κοινωνία με την μέθοδο των συγκοινωνούντων δοχείων. Όλη αυτή «εμπειρία» διαχείρισης του «κοπαδιού» μέχρι το τελικό στάδιο του αποπληθυσμού, προηγήθηκαν στα ζώα με την βιομηχανική εκτροφή δηλαδή την γενοκτονία με βιομηχανικές μεθόδους. Έτσι η «φυσική» ευκολία με την οποία τώρα ξεκληρίζονται γενιές και δισεκατομμύρια ζώων κάθε χρόνο, μας προϊδεάζει ίσως για μια ίδια ευκολία με την οποία θα μπορούν να ξεκληριστούν αργότερα και δις ανθρώπων όπως απροκάλυπτα προαναγγέλλει ότι σχεδιάζει να πράξει η νέα τάξη. 

4 - Τα ζώα μας οδηγούν στην αυτογνωσία.

Τα μη ανθρώπινα ζώα εκπροσωπούν την φυσική τάξη και ροή των πραγμάτων από τις οποίες ξεκοπήκαμε. Κατανοώντας τα ζώα, κατανοούμε τη θέση μας στο ευρύτερο γίγνεσθαι και επανασυνδεόμαστε με αυτό και συμπλέουμε ξανά με την ροή του. Τα ζώα είναι η σωτηρία μας γιατί μας οδηγούν στην επίγνωση και στην συνειδητοποίηση - πράγματα που καμιά ανθρωποκεντρική φιλοσοφία και θεωρία δεν μπόρεσε και ούτε θα μπορέσει ποτέ να κάνει.

Ως το κυριολεκτικά ζωντανό παράδειγμα του που μπορεί να φτάσει ο ολοκληρωτισμός, η μεγαλομανία, η αλαζονεία, η αδικία και η καταπίεση μας προειδοποιούν μέσα από το δράμα που βιώνουν για το τι περιμένει και την συντριπτική πλειοψηφία των καταπιεζόμενων ανθρώπων που είναι στο έλεος του ΣτΚ. Μας δείχνουν την προβολή ενός οργουελικού μέλλοντος όπου σήμερα ο στόχος είναι αυτά αλλά αύριο ο στόχος μπορεί να είμαστε εμείς. Και αυτό το αύριο, όπως όλο και πιο φανερά αντιλαμβανόμαστε, έχει πλησιάσει επικίνδυνα κοντά.

Μας δείχνουν αυτό που δεν βλέπουμε: το αδιέξοδο του δρόμου που πορευόμαστε και ότι αυξάνοντας την καταπίεσή τους, αυξάνουμε, εδραιώνουμε και δικαιώνουμε την καταπίεση γενικά. Και έτσι επιτρέπουμε στο σύστημα που την παράγει, να στρέφεται μαζικά προς τα μη ανθρώπινα ζώα και εν συνεχεία προς τους ύπουλα και τεχνητά αποδυναμωμένους ανθρώπους όπου γης, με ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, δουλεία, εκμεταλλευτική εργασία, την στέρηση δικαιωμάτων και συνεπώς πλήρη στέρηση των συνθηκών διαβίωσης (κυριαρχία πλήρους φάσματος). Στα ζώα καθρεφτίζεται η κατάσταση της κοινωνίας μας ως ένα καταπιεζόμενο κοπάδι.

Τα ζώα βιώνοντας ήδη αυτή την κυριαρχία πλήρους φάσματος μας λένε με τον τρόπο τους ότι όχι μόνο δεν είναι άκαιρο, άσχετο ή ανούσιο να ασχοληθούμε με το ζήτημά τους αλλά αν μας ενδιαφέρει πραγματικά να βγούμε από την κρίση που βιώνουμε σαν ανθρωπότητα, θα πρέπει να στραφούμε στην ρίζα του κακού, εκεί δηλαδή από όπου εκπορεύεται η καταπίεση. Και αυτή αναγνώριση μας δείχνει την αλληλοσύνδεση και την κοινή μοίρα μέσα στη δομή της καταπίεσης και ότι τελικά το ζήτημά τους είναι το ζήτημά μας. Μια τέτοια επίγνωση αλλάζει άρδην τα δεδομένα: καταργεί την τεχνητή αντιπαλότητα και αποκλείει αυτόματα κάθε συμμετοχή στην καταπίεση των ζώων. Και φέρνει τον veganism στο προσκήνιο ως την αδιαπραγμάτευτη βάση της νέας πορείας.